دانشگاه صنعتی امیرکبیر از سال 1383 در قالب مرکز کارآفرینی فعالیتهای حوزه فناوری و نوآوری خود را شروع کرده است. این دانشگاه سال 1400 مجوز پارک علم و فناوری را از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دریافت کرده و درحال حاضر در قالب پارک دانشگاهی امیرکبیر با حضور بیش از 300 شرکت دانشبنیان، واحد فناور و هسته خلاق فعالیت میکند.
علی نیکبخت، رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر با اشاره به فعالیت سه برج علم و فناوری تصریح کرد: «با توجه به اینکه اراضی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در مرکز شهر است، مجبور هستیم در قالب برجهای علم و فناوری فعالیت کنیم. درحال حاضر سه برج علم و فناوری داریم؛ برج شماره یک بهنام برج ابنسینا در کوچه بالابر، برج شماره دو، برج پروفسور حسابی تقاطع کوچه بالابر و ولیعصر، برج شماره سه که با حمایت معاونت علمی و صندوق نوآوری و شکوفایی برای استقرار شرکتهای دانشبنیان در خیابان بزرگمهر تقاطع فریمان راهاندازی شد و برج شماره چهار بهنام برج نشان بزرگمهر که با کمک بخش خصوصی خریداری شده و قرار است تا پایان سال جاری به بهرهبرداری برسد.»
استقرار مراکز نوآوری در دانشکدههای دانشگاه امیرکبیر برای حمایت از ایدههای نوآورانه
به گفته رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر، در تلاش هستیم برج شماره پنج را نبش ولیعصر، خیابان بالابر راهاندازی کنیم که امیدواریم سال جاری کارهای مقدماتی آن انجام شود. یک زمین نیز برای فرآیند تولید شرکتهای دانشبنیان و خلاق داریم که در شهریار قرار دارد. درمجموع دانشگاه صنعتی امیرکبیر حدود 14هزار مترمربع فضای فیزیکی در اختیار دارد که شرکتها میتوانند برای استقرار و فعالیت از آن بهرهمند شوند. یکیدیگر از اقداماتی که انجام دادهایم، این بود که در دانشکدههای دانشگاه برای اینکه سرریز فرهنگ کارآفرینی، فناوری و نوآوری در دانشکدهها جریان بگیرد و دانشجویان با آن آشنا شوند، مراکز نوآوری را در قالب فضای اشتراکی در دانشکدهها ایجاد کردیم. دانشجویان علاقهمند نیز ایدههای نوآورانه خود را برای تجاریشدن در مراکز نوآوری ارائه میکنند تا موردحمایت قرار بگیرد.»
نیکبخت با اشاره به حوزه کاری شرکتهای مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر عنوان کرد: «پارک علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر شرکتهای دانشبنیان و خلاق را در تمامی حوزهها از مهندسی پزشکی، انرژی پاک گرفته تا ساختمانی، مهندسی هوافضا و مواد، آیتی، فینتک و... میپذیرد.»
حمایت پارک علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر از روند تجاریسازی ایدههای دانشجویی
وی در ادامه با اشاره به ارائه خدمات و تسهیلات پارک علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر به شرکتهای دانشبنیان و خلاق گفت: «پارک علم و فناوری امیرکبیر دارای یکسری ارائه خدمات سنتی همچون استقرار ارزانقیمت شرکتها، جلسات توانمندسازی، کارگاههای آموزشی، فضای کارگاهی و تولیدی است که در اختیار شرکتها قرار میگیرد. البته بهدلیل اینکه یک پارک دانشگاهی هستیم، تلاش میکنیم از روند تجاریسازی ایده و نوآوری دانشجویان حمایت کنیم؛ یعنی سعی میکنیم ارتباطی در حوزه دانشی میان شرکتهای دانشبنیان و خلاق با دانشگاه ایجاد کنیم تا شرکتها از لحاظ فنی تقویت شوند.»
رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر اشاره کرد: «از طرف دیگر خود پارک در نظر دارد در فرآیند تجاریسازی، بازاریابی و توسعهبازار به شرکتها کمک کند. ارائه این خدمات از سال گذشته شروع شده و در سال جاری بهصورت جدیتر دنبال میشود. یک طرح تجاریسازی گسترده در پارک علم و فناوری دانشگاه داریم که از تجاریکردن ایدهها و دستاوردهای پژوهشی دانشگاه شروع میشود تا جاییکه شرکتها به سرمایهگذار بزرگ احتیاج دارند تا بتوانند خطوط تولید خود را راه بیندازند و به تولید انبوه برسند. زیرساخت این جریان راهاندازی شده است. همچنین شرکتها از حمایت صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه بهعنوان بازوی مالی برخوردار هستند تا به بهرهبرداری فعالیتهایشان کمک کند.»
جمعیت دانشجویی کشور، ظرفیت بالایی برای ورود به عرصه فناورانه دارد
نیکبخت درخصوص اینکه جمعیت دانشجویی کشور، ظرفیت خوبی برای ورود به عرصه فناورانه و نوآورانه دارد، گفت: «با توجه به جمعیت سهمیلیون نفری دانشجویی در کشور، باید گفت تقریبا تمام این جمعیت میتوانند وارد فضای استارتاپی و دانشبنیانی کشور شوند. کشور جای پیشرفت و موفقیت بالایی برای جوانان، دانشجویان و صاحبان ایدههای خلاق فناورانه و نوآورانه دارد و تمام ارکان کشور بهدنبال این هستند که با تکیه بر مباحث دانشبنیانی، توسعه پایدار خود را تعیین کنند. بستر مناسبی برای فعالیت دانشجویان در این حوزه وجود دارد که میتوانند از آن در راستای موفقیت خودشان بهره بگیرند. بهطور مثال در سال گذشته، ماموریتی که مقاممعظمرهبری برای دانشگاهها و ارکان مختلف اجرایی کشور مشخص کردند، حاکی از بحثهای اقتصاد مقاومتی، دانشبنیان، تولید و اشتغالآفرینی است و نشان از دغدغه سطوح بالای کشور به این امر دارد.»
وی افزود: «اگر در سطوح پایینتر کشور، همچون دانشگاه و میان اعضای هیاتعلمی و دانشجویان این همت بهوجود بیاید که آنها با انگیزه مثبت به این جریان نگاه کنند، این بستر وجود دارد که شرایط فعالیتی برای تمام جمعیت سهمیلیون نفر نیازمند به اشتغال بهوجود آمده و بتوانیم به هدف توسعه پایدار دست پیدا کنیم. نگاه مسئولان کشور نسبت به این امر حمایتی است و بهعنوان رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر مسئولیتی را به گردن خود احساس میکنم که با توجه به ماموریت رهبری زیرساخت فناورانه و نوآورانه کشور را درکنار مسئولان به ارتقا برسانم.»
زیرساخت فعالیت فناورانه دانشجویان فراهم است
رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر معتقد است: «اگر توسعه زیرساخت بهدرستی و براساس مبانی علمیای که به کار کشور میآید، انجام شود، بحث اشتغالآفرینی و چرخیدن چرخ اقتصاد بهخوبی پیش خواهد رفت. معتقدم نیازی به مهاجرت دانشجویان از کشور نیست، در همین ایران کارهای بسیاری هست که دانشجویان ما میتوانند انجام بدهند و به کشور و مردمشان خدمت کنند. زیرساخت برای فعالیت دانشجویان وجود دارد اما اگر توسعه و بومیشدن آن با توجه به منابع داخلی انجام شود، تمام جمعیت سهمیلیوننفری دانشجویان میتوانند وارد فضای کار فناورانه و نوآورانه شوند.»
دانشبنیانشدن صنایع استراتژیک؛ مهمترین قدم تحقق شعار سال
نیکبخت در ادامه اشاره کرد: «معتقدم بخشی از تولید دانشبنیان توسط بخش خصوصی و بخش دیگر توسط نهادهای دولتی یا خصولتی صورت میگیرد. اگر صنایع استراتژیک کشور وارد میدان شده و تولید محصولاتشان دانشبنیان -یعنی بهمعنای اینکه فعالیتهایشان را دانشمحور کنند، شود، شاید بهترین و بزرگترین قدمی باشد که بتوانیم در حال حاضر برداریم.»
لزوم دانشبنیانشدن فعالیتها و تولیدات بخش خصوصی و دولتی در کشور
وی در ادامه با ذکر مثالی به اهمیت نقش بخش خصوصی اشاره کرد و توضیح داد: «وقتی که قرار بود هواپیما ساخته شود، دولت آمریکا با بخشهای دانشگاهی مذاکره کرد و شخصی که شناختهشده بود، گفت اگر قدر مشخصی پول داشته باشد، ظرف 100 سال میتواند هواپیما بسازد. اما یکسال بعد برادران رایت که دوچرخهساز بودند، وارد این موضوع شده و نخستین هواپیما را ساختند؛ دقیقا یکسال پس از آن حرفی که بخشهای دولتی زده بودند. نتیجه این مثال این است که بخش خصوصی باید فعالیتها و تولید خود را دانشبنیان کند و بهتبع آن، برای آنکه بخش خصوصی مورد حمایت قرار بگیرد، بخش دولتی و خصولتی نیز باید فعالیتهای خود را دانشمحور کنند و اگر این اتفاق بیفتد، میتوانیم بر پای خود تکیه کنیم و در این صورت دانشگاهها و مراکز فناوری و پژوهشی مجبور میشوند در این میان نقش محوری ایجاد کنند.»
رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر در پایان گفت: «این روند همچون چرخه است؛ به این معنا که اگر استاد و دانشجو مساله واقعیای از صنعت داشته باشند و بتوانند این مساله را با زبان، هزینههای موردانتظار و نیازسنجیهای صنعت رفع کنند، این چرخه تکرار میشود و صنعت مساله خود را به دانشگاه میسپارد و قطعا نتیجه خوبی نیز برای تمام کشور خواهد داشت.»